Ders Çalışma Programı Nasıl Yapılır?

Yıllardır birçok öğrenciden şu cümleleri duyuyorum: “Hocam ders çalışma programı hazırlama noktasında taktik verir misiniz?”, “Hocam nasıl ders çalışma programı yapılır?”, “İyi bir ders çalışma planı hazırlama nasıl olur?”

Ders çalışma programı genelde; saat kaçta çalışıp kaçta dinlenmeniz gerektiğinizi gösteren, yemek ve uyku saatlerinizi vs. belirten bir çizelgedir. Öğrencilerin çoğu, öğretmenleri ile birlikte veya kendileri bir program hazırlayıp ona göre çalışmaya başlarlar. O program sayesinde kesinlikle başarılı olacaklarına inanırlar. Çalışma programı başlarda öğrenciyi ders çalışmaya teşvik eder ve heveslendirir ancak ben şimdiye kadar programına sadık kalan ve ona göre çalışmayı sürdüren bir öğrenciyle karşılaşmadım. Bir – iki hafta sonra programı unutup eski düzene geri dönüyorlar.

Ders Çalışma Programları Neden Verimsiz Oluyor?

Öncelikle, herkesin öğrenme yöntemi ve öğrenme süresi farklıdır. Her zaman söylenir, bir öğrencinin bir saatte öğrendiği bir konuyu başka bir öğrenci üç saatte öğrenebilir. Bu nedenle çalışma saatleri de kişiden kişiye değişir. Rehber öğretmen olarak yıllardır öğrencilerime ders çalışma programı hazırlıyorum ancak hiçbirinin programı bir diğeriyle aynı olmadı. Bu yüzden, ders çalışma düzeni kişiye özel olmalıdır, hazır bir program her öğrencide uygulanamaz.

Ders çalışma programlarının sonuç vermemesinin en önemli sebebi, her gün aynı saatte ve aynı miktarda çalışmanın pek de mümkün olmaması. İnsanız, makine değil. Çalışma programı hazırlama bu şekilde olmaz. Bu programlar adeta size 08.27’de çalışmaya başlayıp 09.13 ile 09.31 arasında dinlenmeniz gerektiğini söylüyor! Otobüsler bile söylenen saatte yola çıkamıyor. Şaka bir yana, günlük hayatın getirdiği türlü haller nedeniyle bu tarz bir programa uymak güçleşiyor. Programı aksatınca da öğrenci suçluluk hissediyor ve bu durum ekstra bir stres oluşturuyor, öğrenci çalışmaktan soğuyor. En sonunda dayanamayıp atıyor programı bir kenara. Sonra “bana daha 'sağlam' bir çalışma programı lazım” diye arayışa geçiyor.

Nasıl Bir Çalışma Düzeni Olmalı?

Programlar verimsiz oluyor, işe yaramıyor ve sürdürülemiyor diye düzensiz mi çalışacağız? Elbette hayır. Verimli bir çalışma ve öğrenme için düzenlilik çok önemlidir. Konuyu zamanında iyi öğrenmeli, pekiştirmeli, üzerine koyarak ilerlemeli, ertelememeli ve geride kalmamalısınız. Düzenli çalışmanın olmazsa olmazlarından biri de sürekliliktir; yani her gün yeterli miktarda çalışmak. Bütün bunları sağlamak için illa bir çizelgeye ihtiyacınız yok, dersleri takip ettiğinizde ve konulardan geride kalmamaya gayret ettiğinizde zaten kendiliğinden bir çalışma düzeni oturuyor. Yine de düzen oluşturma konusunda atabileceğiniz bazı adımlar var:

• Kendinize günlük veya haftalık hedefler oluşturup onları tamamlayın. Bugün “Köklü Sayılar” konusuna çalışıp elimdeki kitaplardan tüm testlerini çözeceğim, bu hafta şu ve bu konuları bitireceğim gibi.
• Her gün yaptığınız çalışmaları not alın ve olmanız gereken yerde olup olmadığınızı kontrol edin. Eksikleriniz varsa mutlaka onları tamamlamaya yönelin.
• İyi bir çalışma düzeni için uyku düzeni çok önemlidir. Uyku düzeninizi oturtun. Bunun için “Uyku Problemi Çekenler Ne Yapmalı” yazımıza göz atabilirsiniz.
• Kaliteli bir zaman yönetimi ile çalıştığınız süreden maksimum verim almaya gayret edin. Bunun için “Zaman Yönetimi” yazımızı mutlaka okuyun.
• Çalışma düzeni, ders çalışma ortamının düzenli olması anlamına da gelmektedir. Bu konuda “Ders Çalışma Ortamı Nasıl Olmalıdır?” yazımızdan yardım alabilirsiniz.

Kesinlikle program hazırlamayın veya hiçbir program uygulanabilir değildir demiyorum. Program hazırlamak isteyen öğrenciler bazı noktalara dikkat ederek devamlı uyabilecekleri ve sıkılmayacakları bir program oluşturabilirler. Çünkü, çalışma planı hazırlama ciddi bir özen gerektirir.

Ders Çalışma Programı Nasıl Hazırlanır?

• Çizelge hazırlarken sadece çalışma saatlerinizi belirtin. Yemek, kitap, TV gibi aktiviteleri programa eklemenize gerek yok. Bu hem sizi sıkar hem de bu tür aktiviteler her gün belirli saatlerde olamayabiliyor.
• Çalışma saatlerini belirtirken “17.45 – 18.45” gibi saat aralıkları yerine “akşam yemeğinden önce”, “okuldan geldikten sonra” gibi ifadeler kullanın, uymak daha kolay olur.
• “45 dakika” veya “1 saat” gibi çalışma süreleri yerine “çalışma seansı” veya “çalışma oturumu” şeklinde düşünün. Çalışmanıza sınır koymayın.
• Haftanın her günü için ayrı ayrı çalışma seanslarını belirledikten sonra haftalık toplam kaç seans olduğuna bakın. Bu seanslardan kaç tanesini hangi derslere ayıracağınızı, derslerin yükünü de hesaba katarak belirleyin. Mesela 5 seans Türkçe, 6 seans Matematik gibi.
• Programınızı uygularken esnek olun. Gerekirse seanslar ekleyin. Atladığınız seansları başka günlerde mutlaka tamamlayın.
• Bir günde tüm derslere çalışmak zihninizi çok yorarken tek derse yoğunlaşmak da sıkıcı gelebilir. Bu nedenle bir günde iki, en fazla üç derse çalışın.
• Son olarak bu programı hazırlama noktasında Canva.com size çok büyük kolaylık sağlayacaktır. İçinde bulacağınız yüzlerce şablon size ücretsiz olarak sunuluyor. Şuradan göz atabilirsiniz.

Ders çalışma porgramı nasıl yapılır sorusuna umarız yeterli cevabı verebilmişimdir. Bizlerle çekinmeden @okuldaneveders Instagram hesabımızdan iletişime geçebilir, sorularınızı sorabilirsiniz.

Tüm öğrencilere başarılar ve kolaylıklar dilerim.