Coğrafya Dersine Nasıl Çalışılır?

Sayısalların sözel, sözellerin ise sayısal olduğu için sevmediği her bölümün tatlı belası bir ders var: Coğrafya. Hep sonraya bırakılır, en son halledilmeye çalışılır, Tarihi yapıyorum da bu Coğrafya yapamıyorum" diyerek devam eder cümleler. Hadi toplanın TYT coğrafya yapamıyorım diyen siz öğrencilerin derdine derman olalım.

Coğrafya konuları içerisinde ezberin olduğu, sayısal işlemlerin sıklıkla kullanıldığı hem mantığa hem genel kültüre ihtiyaç duyulan ve birden fazla yeteneği içinde bulunduruyormuş gibi gözüken bir ders. Coğrafyayı sevmiyoruz çünkü ne işe yaradığını bilmiyoruz. Size coğrafi konumun matematik konumun özelliklerinden bahsetmeyeceğim merak etmeyin. Yıllardır ezberletilen doğu paraleli yok yok meridyeni diye karıştırılan 36 - 42, 26 – 45’ten ibaret değil bizim için Coğrafya. Bundan çok daha fazlası. Bugün sıklıkla kullandığımız navigasyon coğrafyanın teknolojiyle buluşmuş hali ya da ulaşımın en hızlı aracı olan uçakların rotalarının coğrafyadaki koordinat sistemi ile belirlenmesi de günlük hayatımızın ne kadar içinde olduğunun göstergesi. Dünya gittikçe globalleşen bir yapıya sahip olduğundan spordan seyahate genel kültürden ticarete kadar geniş bir yelpazede coğrafya size en büyük ipuçlarını sunuyor. Yani biz bunları nerede kullanacağız sorusuna en baştan cevap vermiş oluyoruz, kemerlerimizi bağlıyoruz ve daha derinlere iniyoruz. Bugüne kadar özel derslerde karşılaştığım iki tip coğrafya yapamıyorum diyen öğrenci profili var. Birincisi “coğrafyayı hiç yapamıyorum, anlamıyorum ya” diyen sayısal öğrenciler ikincisi de “coğrafya kolaydır ya ne kadar zor olabilir ki” diye çok önem vermeyip son dakikalarda yetiştirmeye çalışırken coğrafyadan haz etmemeye başlayan eşit ağırlık ve sözel öğrencileri. Aşağıdaki linkte TYT Coğrafya konuları ve YKS Coğrafya konuları öğrenciler için detaylı bir şekilde hazırlanmıştır.

Öncelikle şuna değinmek istiyorum: Coğrafya kolay bir ders değildir. Sadece coğrafya değil hiçbir ders kolay değildir. Her ders için olduğu gibi TYT coğrafya püf noktaları da iyi bilinmelidir. Özel ilgi göstermediğiniz dersleriniz karşınıza hep zor derslermiş gibi çıkmaya başlar. Ve zor olduğu düşünülen dersler sürekli ertelenir ertelenir ve son noktada mecburiyetten çalışılmaya başlanır. Bu son dakika çalışmaları bize istediğimiz başarıyı vermediği için bütün sorun dersin zorluğuna yüklenir. Coğrafya ve Fizik bu döngünün yaşandığı derslere gayet güzel örnekler olabilir.

Diğer bütün derslerde olduğu gibi coğrafyayı yapmanın da o konudaki yeteneğe bağlı olduğu söylenir. Yetenekleriniz size derslerinizde başarılı olmanız için girmeniz kapının aralığını genişletebilir ama kapıyı açmaz. Başarı kapısını açmanın tek yolunun çalışmak olduğunu tekrar vurgulamak gerektiğini düşünüyorum. Peki o zaman TYT - YKS coğrafya nasıl çalışılır ve coğrafya dersine çalışma teknikleri nelerdir? Şimdi özel derslerimizde uyguladığımız yöntemlerin birkaçına değinelim. Sayısal, sözel veya eşit ağırlık öğrencisi olabilirsiniz merak etmeyin hepinizi kucaklayacak yöntemler, çalışma teknikleri ve hiçbir yerde göremeyeceğiniz TYT coğrafya püf noktaları ve YKS Coğrafya püf noktaları ile geliyoruz.

Şekil kullanın

Şimdi gözlerinizi kapatın bir rakam ya da bir cıva hayal edin, bir makara veyahut. Aşağı yukarı aynı şeyler canlanır gözünüzde ama dağ hayal edin desem ya da bir göl, iklim, mevsim... Hemen renkler canlanır kafanızda. Detaylar şekillenir renklenir kafanızda bir resim oluşur. İşte coğrafyanın gücü budur. Coğrafya görsel temelli oluşmuş bir ders yer şekillerinden yerel saatlere kadar bütün konularda kafanızdaki görsel şemaları kullanarak yapamayacağınız soru yok gibi. ÇRH (Çiz, Renklendir, Hatırla) ile konuları çalışırken kendinize özgü şekiller çizip kendi anlayacağınız şekilde renklendirdiğinizde konuların hatırlanma oranının çok yüksek olduğu bilimsel olarak kanıtlanmış bir gerçektir.

Kısayolunuzu kurun

Coğrafya ve tarihte konunun tam olarak anlaşılması için konu anlatımlarında uzun uzun detaylara yer verilir. Sınavda doğrudan karşınıza soru olarak gelmeyecek fakat bilgilerin anlaşılmasını sağlamak için yazılmış kısımları da çalışın. Fakat her zaman konunun çekirdeğine odaklanın. Coğrafya defteri nasıl olur sorusuna değinecek olursak; kendinize ufak kartlar hazırlayarak çok önemli olan bilgileri o kartlara yazın ve bir sonraki tekrarınızı hem çok hızlı hem de çok daha verimli yapın. Kısa yollar sözel derslerde hayat kurtarır.

Dilsiz haritalardan yararlanın

Coğrafyanın en göz korkutucu yanının (gölleri, dağları, akarsuları, ülkeleri, şehirleri, kanalları, boğazları) ezberlemek olduğunu söyler öğrencilerim. Özel derslerde zamandan kazanmak, kalıcılığı artırmak ve iyi bir coğrafya defteri nasıl olur sorusuna cevap bulmak için kullandığımız yöntemlerden birisi de dilsiz haritadır. Ne olduğunu bilmeyenler için bahsedecek olursak beyaz ve içi boş bir haritadan bahsediyoruz.

Hem Türkiye hem de Dünya dilsiz haritasını elinize alın çoğaltın ve kullanmaya başlayın. Öğrenmeye çalıştığınız konu her neyse aklınızda kalan yerleri harita üzerine yazın. Bunlar akarsu isimleri de olabilir, yetişen tarım ürünleri de olabilir ülke veya boğaz isimleri de olabilir. Her yeni tekrardan sonra silin ve tekrar yazın sonra tekrar silin ve tekrar yazın. Sonuçlara siz bile inanmayacaksınız farkında bile olmadan görsel ezber devreye girecek ve siz aslında tahmin edemeyeceğiniz çok şeyi bildiğinizi fark edeceksiniz. Ezber ile ilgili şu yazı da faydalı olacaktır:

Soru çözün

“Hocam ben bütün konuları bitirip öyle soru çözmeye başlamayı düşünüyorum, olur mu?“

Olmaz. Coğrafya parça parça oturtulması gereken bir derstir. Zaman kaybetmemek için öğrenciler genellikle önceliklerini konu bitirmeye veriyorlar. Soru çözmeyi ise en sona bırakmayı düşünüyorlar. İlk bakışta masum gibi gelen bu düşünce coğrafyayı anlama konusunda ciddi sıkıntıları beraberinde getiriyor. TYT - YKS coğrafya nasıl fullenir, YKS coğrafya nasıl çalışılır diye soran öğrencilerime şöyle cevap veriyorum: Coğrafya soru çözülerek öğrenilebilecek bir derstir. Konuların iyice anlaşılması ve konunun ne kadarının öğretildiğinin fark edilmesi açısından sorular hayati önem taşıyor. Bir konuyu sorularıyla beraber bitirip sonraki konuya öyle geçin.

Korkmayın, sorun

TYT - YKS Coğrafya Nasıl Fullenir?

Coğrafya TYT’de herkes için YKS’de de TM ve TS grubu öğrencileri için çok büyük öneme sahiptir. Çünkü coğrafya fark atmaya müsait bir yapıya sahiptir. Öncelikle coğrafyanın sınavdaki değerini mutlaka kavrayın belki de sizi diğerlerinden farklı kılacak şey, sizin coğrafya biliyor olmanız olabilir. Bol bol çözdükten sonra anlamadığınız soruları mutlaka sorun. Boş bıraktığınız veya yanlış yapıp üstüne gitmediğiniz her soru sınavda karşınıza çıkabilecek soru olabilir. Anlamadığınızı düşündüğünüz konuların üstüne gitmeye korkmayın. Yapabildiklerinizi zaten yapıyorsunuz. Size puan getirecek şey yapamadıklarınızı yapmak olacaktır. Böylelikle TYT ve YKS coğrafya nasıl fullenir, nasıl çalışılır sorusunun cevabını bulmuş olacaksınız.

Gerektiğinde takviye dersten, özel ders almaktan korkmayın. İnanın çalışın cesur olun ve başarın.

Tarih dersi için şu yazımızı tavsiye ederiz:

Hacı Ali Şahin - Boğaziçi Üniversitesi Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bölümü